Khi nhìn ra những thách thức trong quản lý BOM, những người lãnh đạo sẽ dễ dàng đưa ra được những phương án cải thiện để việc lập kế hoạch sản xuất tốt hơn mỗi ngày. Dưới đây là những chia sẻ thực tế về những thách thức, khó khăn mà khi quản lý BOM trong nhà máy sản xuất thường gặp phải. Kèm theo đó là những gợi ý cách cải thiện để những nhà quản lý có thể tham khảo.
Trong bối cảnh hiện tại của các nhà máy sản xuất tại Việt Nam, việc quản lý BOM (Bill of Materials) gặp phải một số thách thức và khó khăn chính như sau:
Sự đa dạng và phức tạp của sản phẩm
Các nhà máy sản xuất tại Việt Nam, đặc biệt trong ngành dệt may, điện tử, cơ khí,… thường sản xuất đa dạng sản phẩm với nhiều phiên bản khác nhau. Điều này đòi hỏi hệ thống BOM phải linh hoạt và chi tiết, phù hợp với từng cấu hình sản phẩm, nhưng lại dẫn đến sự phức tạp trong việc quản lý dữ liệu.
- Giải pháp: Sử dụng hệ thống quản lý BOM tiên tiến như ERP hoặc PLM có khả năng xử lý nhiều phiên bản BOM cho các sản phẩm khác nhau. Các phần mềm này có thể tự động cập nhật và quản lý cấu trúc BOM phức tạp, giúp dễ dàng theo dõi sự thay đổi và tương tác giữa các phiên bản BOM.
- Ứng dụng công nghệ: Phát triển các mô hình BOM đa cấp (multi-level BOM) để phân lớp các thành phần của sản phẩm theo module hoặc giai đoạn sản xuất, giúp quản lý dễ dàng và logic hơn. Để hiểu rõ hơn về mô hình BOM đa cấp, bạn có thể tìm đọc phần số 2 của nội dung 4 bài học cần ghi nhớ khi quản lý BOM trong sản xuất mà chúng tôi đã chia sẻ.
Quản lý phiên bản (versioning)
Khi sản phẩm thay đổi về thiết kế, quy trình sản xuất hay vật liệu, các bản BOM cũng cần được cập nhật liên tục. Tuy nhiên, nhiều nhà máy vẫn gặp khó khăn trong việc quản lý các phiên bản BOM cũ và mới một cách hiệu quả, dẫn đến rủi ro sản xuất nhầm phiên bản.
- Giải pháp: Thiết lập một hệ thống quản lý vòng đời sản phẩm (PLM) tích hợp với hệ thống BOM. PLM sẽ giúp theo dõi sự thay đổi của BOM qua các phiên bản khác nhau và lưu trữ lịch sử của từng thay đổi để dễ dàng truy xuất và kiểm soát.
- Ứng dụng phần mềm: Sử dụng phần mềm như Siemens Teamcenter, PTC Windchill, hoặc Dassault Systèmes để đảm bảo kiểm soát và quản lý chặt chẽ các phiên bản BOM.
Thiếu tích hợp giữa các hệ thống
Nhiều nhà máy chưa có sự kết nối giữa các phần mềm quản lý BOM với hệ thống quản lý sản xuất (ERP), hệ thống quản lý vòng đời sản phẩm (PLM) hay phần mềm quản lý kho (WMS). Điều này gây khó khăn trong việc đồng bộ hóa thông tin và làm tăng nguy cơ sai sót hoặc thiếu thông tin trong quá trình sản xuất.
- Giải pháp: Đầu tư vào việc tích hợp hệ thống ERP, PLM và các phần mềm quản lý kho (WMS) để đồng bộ hóa dữ liệu và quy trình sản xuất. Sự tích hợp này sẽ giảm thiểu sai sót do sự không nhất quán của dữ liệu và cải thiện tốc độ xử lý thông tin.
- Tích hợp API: Các công nghệ tích hợp API giữa các hệ thống quản lý giúp tạo ra một dòng chảy thông tin liền mạch từ lập kế hoạch sản xuất, đặt hàng nguyên liệu cho đến việc theo dõi kho và sản xuất.
Chuỗi cung ứng thiếu ổn định
BOM cần liên kết chặt chẽ với nhà cung cấp để đảm bảo nguồn nguyên liệu đầu vào đúng thời gian và chất lượng. Tuy nhiên, chuỗi cung ứng ở Việt Nam đôi khi gặp phải gián đoạn hoặc sự không ổn định, khiến cho việc quản lý vật liệu theo BOM gặp khó khăn, đặc biệt là trong bối cảnh các yếu tố như đại dịch hoặc biến động kinh tế.
- Giải pháp: Sử dụng phần mềm quản lý chuỗi cung ứng (SCM) kết hợp với BOM để theo dõi tình trạng cung ứng nguyên vật liệu theo thời gian thực. Điều này giúp dự đoán rủi ro và điều chỉnh kế hoạch sản xuất khi cần thiết.
- Tối ưu hóa dự báo và dự trữ: Áp dụng các công cụ dự báo AI/ML để dự đoán nhu cầu nguyên liệu và tối ưu hóa mức dự trữ vật liệu dựa trên các dữ liệu lịch sử và phân tích xu hướng chuỗi cung ứng.
Công nghệ và hạ tầng số hạn chế
Một số nhà máy tại Việt Nam vẫn chưa đầu tư đầy đủ vào các công cụ số và phần mềm quản lý BOM tiên tiến. Họ vẫn sử dụng các phương pháp quản lý thủ công hoặc bảng tính Excel, dẫn đến rủi ro sai sót cao và khó khăn trong việc cập nhật thông tin theo thời gian thực.
- Giải pháp: Đầu tư vào việc số hóa quy trình quản lý BOM, từ việc sử dụng phần mềm chuyên dụng đến đào tạo nhân viên để làm chủ các công nghệ mới. Các nhà máy có thể triển khai các phần mềm ERP hoặc PLM dưới dạng SaaS (Software as a Service), giúp giảm chi phí đầu tư ban đầu.
- Cải tiến hạ tầng công nghệ: Phát triển hạ tầng IoT và mạng lưới kết nối để tự động hóa việc thu thập và quản lý dữ liệu BOM, giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào quy trình thủ công.
Thiếu kỹ năng và chuyên môn
Một số nhân sự trong các nhà máy có thể chưa được đào tạo đầy đủ về quản lý BOM hoặc không có nhiều kinh nghiệm sử dụng các phần mềm quản lý BOM phức tạp. Điều này làm giảm hiệu quả quản lý và gây ra các lỗi không đáng có trong quá trình sản xuất.
- Giải pháp: Tăng cường chương trình đào tạo về quản lý BOM và các phần mềm hỗ trợ cho nhân viên. Các khóa học ngắn hạn về ERP, PLM, và kỹ năng quản lý số hóa sẽ giúp nâng cao năng lực của đội ngũ quản lý.
- Phát triển chương trình đào tạo nội bộ: Xây dựng chương trình đào tạo tại chỗ liên quan đến các công cụ quản lý BOM, kết hợp với các nhà cung cấp phần mềm để tổ chức các buổi hướng dẫn thực tế.
Tuân thủ quy định và tiêu chuẩn chất lượng
Đặc biệt với các sản phẩm xuất khẩu, việc tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn quốc tế là rất quan trọng. BOM không chỉ giúp đảm bảo cấu trúc sản phẩm mà còn hỗ trợ trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng. Việc không có hệ thống BOM chặt chẽ có thể khiến nhà máy gặp khó khăn trong việc đảm bảo tính nhất quán của sản phẩm và tuân thủ quy định.
Những thách thức này đang thúc đẩy nhiều nhà máy tại Việt Nam nâng cao năng lực quản lý BOM thông qua việc đầu tư vào công nghệ và cải thiện quy trình quản lý sản xuất.
- Giải pháp: Áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng tích hợp (IQMS) kết hợp với BOM để đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9001. Điều này sẽ giúp nhà máy theo dõi và đảm bảo tính nhất quán trong sản xuất, đồng thời đáp ứng các yêu cầu về chất lượng và an toàn của thị trường quốc tế.
- Tích hợp kiểm soát chất lượng vào BOM: Kết hợp các tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng vào quá trình xây dựng BOM, đảm bảo rằng mọi thành phần sản phẩm đều được theo dõi về chất lượng trước khi đưa vào sản xuất.
Những giải pháp chúng tôi đưa ra tuy mang tính chất định hướng, nhưng cũng có thể giúp các nhà máy tại Việt Nam nâng cao hiệu quả quản lý BOM, giảm thiểu rủi ro trong sản xuất và cải thiện tính cạnh tranh trên thị trường. Về chi tiết từng hạng mục cần triển khai trong giải pháp, bạn có thể liên hệ với các chuyên gia của chúng tôi để được tư vấn tốt nhất nhé!
