4 bài học cần ghi nhớ khi quản lý BOM trong sản xuất

Quản lý BOM trong sản xuất luôn gặp nhiều sai sót gây ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản xuất. Những sai sót này có thể đến từ việc không phân cấp BOM, chưa cập nhật kịp sự thay đổi của BOM, hay chưa thể tích hợp BOM lên hệ thống ERP… khiến nhà quản lý gặp trở lại trong khi lên kế hoạch sản xuất.

Quản lý BOM trong sản xuất phải đảm bảo chính xác và đầy đủ

BOM phải liệt kê đầy đủ và chi tiết tất cả các thành phần cần thiết, bao gồm số lượng, đơn vị đo lường, mã sản phẩm, và mô tả từng thành phần. Nếu BOM không chính xác, có thể dẫn đến thiếu hụt nguyên liệu, sản phẩm bị lỗi hoặc lãng phí nguồn lực.

Đây là một ví dụ cho BOM đầy đủ:

Sự thiếu chính xác trong BOM có thể dẫn đến việc sử dụng sai linh kiện hoặc nguyên liệu không phù hợp, từ đó sản phẩm cuối cùng có thể gặp lỗi hoặc không đạt yêu cầu chất lượng. Việc đảm bảo BOM chính xác sẽ giúp kiểm soát chất lượng sản phẩm tốt hơn.

Một BOM đầy đủ và chính xác giúp các nhà quản lý dễ dàng tính toán chi phí sản xuất. Nếu BOM thiếu thông tin hoặc có sai sót, có thể dẫn đến việc ước tính chi phí không chính xác, ảnh hưởng đến quyết định đầu tư và giá bán sản phẩm.

BOM chi tiết cho phép theo dõi lượng tồn kho cần thiết cho từng sản phẩm. Điều này giúp giảm thiểu tình trạng tồn kho quá mức (overstock) hoặc thiếu hụt (stockout), từ đó tối ưu hóa chi phí lưu kho và quản lý tài chính của doanh nghiệp.

Phân cấp BOM khi cần thiết

Trong hầu hết các trường hợp, BOM đều cần phân cấp vì để sản xuất ra được một sản phẩm hoàn chỉnh cần sử dụng rất nhiều loại nguyên vật liệu. BOM có thể có cấu trúc phân cấp, bao gồm nhiều lớp hoặc cấp độ. Ví dụ, một sản phẩm cuối cùng có thể được chia thành các cụm nhỏ hơn, và mỗi cụm lại chứa nhiều thành phần khác nhau. Việc phân cấp BOM giúp quản lý sản xuất hiệu quả hơn, từ việc lên kế hoạch sản xuất đến quản lý tồn kho.

Một BOM sẽ thường được phân cấp như sau:

Cấp độ 0 (Sản phẩm hoàn chỉnh):

• Đây là sản phẩm cuối cùng mà khách hàng nhận được, chẳng hạn như một chiếc ô tô, máy tính bảng, hoặc một chiếc tivi.

Cấp độ 1 (Cụm lớn):

• Sản phẩm hoàn chỉnh được chia thành các cụm lớn hoặc các khối chức năng chính. Ví dụ, một chiếc máy tính bảng có thể có các cụm như màn hình, vỏ, bo mạch chủ, và pin.

Cấp độ 2 (Linh kiện bên trong cụm):

• Mỗi cụm lớn sẽ chứa nhiều linh kiện. Chẳng hạn, cụm màn hình có thể bao gồm màn hình chính, cảm ứng, và bộ vi xử lý hình ảnh.

Cấp độ 3 (Chi tiết nhỏ hơn):

• Các linh kiện có thể được phân chia thành các chi tiết nhỏ hơn nữa, như ốc vít, keo dán, hoặc các cảm biến nhỏ.

Dưới đây là một ví dụ phân cấp BOM cho sản phẩm xe đạp.

Cấp 1: Sản phẩm chính

Cấp 2: Thành phần chính của xe đạp

Cấp 3: Các thành phần phụ trong bộ bánh xe và bộ truyền động

Cần theo dõi sự thay đổi BOM

Trong quá trình phát triển sản phẩm, có thể sẽ có sự thay đổi về thiết kế hoặc thành phần nguyên vật liệu. Việc quản lý sự thay đổi BOM rất quan trọng để đảm bảo rằng các phiên bản BOM mới nhất luôn được sử dụng trong sản xuất, tránh việc sử dụng nhầm thành phần cũ hoặc không phù hợp.

Trong thực tế sản xuất, BOM thường xuyên bị thay đổi vì nhiều lý do như:

Thay đổi thiết kế sản phẩm

Khi sản phẩm được cải tiến hoặc tái thiết kế, các thành phần hoặc linh kiện có thể được thêm, bớt hoặc thay thế. Điều này thường xảy ra do phản hồi từ khách hàng, nghiên cứu thị trường, hoặc cập nhật công nghệ mới.

Sự phát triển của công nghệ

Công nghệ mới có thể dẫn đến việc thay thế linh kiện cũ bằng linh kiện hiệu quả hơn hoặc tiết kiệm chi phí hơn. Việc sử dụng các nguyên vật liệu thân thiện với môi trường cũng có thể yêu cầu thay đổi trong BOM.

Vấn đề về cung ứng

Các vấn đề liên quan đến nguồn cung cấp linh kiện, như nhà cung cấp ngừng sản xuất hoặc có vấn đề về chất lượng, có thể khiến doanh nghiệp phải tìm kiếm và thay thế linh kiện khác. Điều này thường dẫn đến sự điều chỉnh trong BOM.

Tối ưu hóa quy trình sản xuất:

Doanh nghiệp có thể điều chỉnh BOM để tối ưu hóa quy trình sản xuất, như giảm số lượng linh kiện, thay đổi cách lắp ráp hoặc cải thiện khả năng sản xuất hàng loạt.

Phản hồi từ sản xuất

Trong quá trình sản xuất, nhân viên có thể phát hiện ra rằng một số linh kiện không hoạt động hiệu quả hoặc gây khó khăn trong quá trình lắp ráp. Phản hồi này có thể dẫn đến điều chỉnh BOM để cải thiện quy trình sản xuất.

Yêu cầu về tuân thủ và tiêu chuẩn

Thay đổi trong quy định hoặc tiêu chuẩn ngành (như tiêu chuẩn an toàn, môi trường) có thể yêu cầu điều chỉnh BOM để đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng các yêu cầu pháp lý.

Sự thay đổi trong chiến lược kinh doanh

Khi doanh nghiệp thay đổi chiến lược kinh doanh hoặc mục tiêu sản phẩm, BOM cũng có thể cần điều chỉnh để phù hợp với định hướng mới.

Sự thay đổi thường xuyên của BOM là điều bình thường trong môi trường sản xuất, và việc quản lý những thay đổi này một cách hiệu quả là rất quan trọng. Các doanh nghiệp cần ứng dụng những công nghệ quản lý BOM để theo dõi và cập nhật BOM kịp thời, từ đó đảm bảo rằng quy trình sản xuất luôn hiệu quả và sản phẩm đạt chất lượng mong muốn.

Nên tích hợp với hệ thống ERP và MRP

BOM cần được tích hợp vào hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP) và hệ thống hoạch định nhu cầu nguyên vật liệu (MRP) để đảm bảo quá trình lập kế hoạch sản xuất và quản lý nguyên vật liệu diễn ra trơn tru. Điều này giúp theo dõi được nhu cầu vật tư theo từng đơn hàng, dự báo số lượng nguyên vật liệu cần thiết, và quản lý tồn kho hiệu quả.

Nếu bạn chưa biết một hệ thống ERP có thể giúp doanh nghiệp sản xuất quản lý những gì? Hãy tìm khám phá ngay tại đây nhé! Sẽ rất tuyệt vời đấy.

Tích hợp BOM vào hệ thống ERP và MRP là một yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, cải thiện hiệu quả và giảm thiểu chi phí. Việc quản lý dữ liệu BOM một cách chính xác sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho cả quy trình sản xuất và chuỗi cung ứng.

4 bài học, tuy không nhiều nhưng chắc chắn sẽ mang ý nghĩa quan trọng cho việc quản lý sản xuất của bạn. Hi vọng từ những đúc rút thực tế này, bạn sẽ có thêm kinh nghiệm để thực hiện thật tốt công việc của mình.