Phần mềm quản lý sản xuất hay còn được biết đến với cái tên Phần mềm điều hành và quản lý sản xuất (Manufacturing Execution Systems – MES), được sử dụng chuyên biệt cho các doanh nghiệp thuộc khối sản xuất, nhà máy.
Phần mềm quản lý sản xuất là gì?
Phần mềm quản lý sản xuất là một là một công cụ quan trọng trong việc quản lý và tối ưu hóa quá trình sản xuất. Nó giúp các doanh nghiệp theo dõi và kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất từ nguyên liệu thô đến sản phẩm cuối cùng.
Phần mềm quản lý sản xuất MES hoàn toàn có thể tồn tại độc lập với hệ thống quản lý nguồn lực tổng thể của doanh nghiệp ERP, hoặc tích hợp, kết nối với các Module nằm trong ERP tuỳ theo nhu cầu và mục đích sử dụng của nhà quản lý.
Một phần mềm quản lý sản xuất MES sẽ bao gồm 3 Module chính, phục vụ 3 mục đích quản lý rất rõ ràng:
- Module quản lý sản xuất
- Module quản lý kho
- Module quản lý chất lượng
Tổng hợp sức mạnh của 3 Module này tạo nên một phần mềm quản lý sản xuất với đầy đủ tính năng để giúp điều hành hoạt động của nhà máy được hiệu quả. Phần tiếp theo, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về các tính năng nổi bật của phần mềm MES để có cái nhìn sâu sắc hơn về nó.
Tính năng nổi bật của phần mềm quản lý sản xuất MES
Module quản lý sản xuất
Nhóm tính năng dành cho nhân viên phòng sản xuất làm việc ở văn phòng (thường là những vị trí quản lý cấp trung và cấp cao)
- Quản lý lệnh sản xuất: Cho phép tạo và quản lý các lệnh sản xuất cụ thể. Mỗi lệnh sản xuất sẽ bao gồm thông tin về sản phẩm cần sản xuất, số lượng, thời gian hoàn thành, NVL cần thiết, chi phí cấu thành.
- Quản lý kế hoạch sản xuất: Cho phép tạo, điều chỉnh và quản lý kế hoạch sản xuất của doanh nghiệp. Có thể lên kế hoạch cho các đơn đặt hàng, dự án sản xuất hoặc chu kỳ sản xuất cố định, cung cấp cái nhìn tổng quan về lịch sản xuất.
- Quản lý sản phẩm/NVL: Cho phép quản lý danh mục sản phẩm của doanh nghiệp. Có thể thêm, sửa đổi hoặc xóa sản phẩm, cung cấp thông tin chi tiết như tên, mô tả, giá cả, và thông tin liên quan khác.
- Quản lý thông số sản xuất: Cho phép quản lý cấp trung hoặc lãnh đạo xác định và kiểm soát các thông số sản xuất được tính toán tự động từ hệ thống. Đồng thời thiết lập cảnh báo khi các thông số này vượt ngưỡng.
- Quản lý nguồn lực: Cho phép quản lý tài nguyên cần thiết cho quá trình sản xuất, bao gồm nhân công, máy móc, và thiết bị. Bạn có thể theo dõi sự sử dụng của nguồn lực và đảm bảo rằng chúng sẽ sẵn sàng cho sản xuất.
- Thiết đặt: Cho phép cấu hình và tùy chỉnh hệ thống kế hoạch sản xuất để cảnh báo khi xuất hiện các vấn đề làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất theo kế hoạch
- Dashboard: Trực quan hoá các dữ liệu, chỉ số mục đích để theo dõi, đo lường ra quyết định theo các khía cạnh:
- Năng suất
- Tiến độ
- Chất lượng
- Chi phí
Nhóm tính năng dành cho nhân viên phòng sản xuất làm việc ở nhà máy
- Quản lý sản xuất: Theo dõi, thu thập và phân tích dữ liệu về sản lượng sản phẩm được sản xuất, thống kê và so sánh dữ liệu về nguyên liệu đầu vào và sản phẩm thành phẩm để tính toán tỉ lệ tiêu hao.
- Quản lý chất lượng: Theo dõi và ghi lại số lượng lỗi hoặc sản phẩm không đạt chất lượng trong quá trình sản xuất.Phân loại và ghi nhận thông tin chi tiết về các loại lỗi để phân tích nguyên nhân và thực hiện cải tiến chất lượng.
- Quản lý thiết bị: Theo dõi thời gian máy móc và thiết bị sản xuất bị ngừng hoạt động, đồng thời ghi nhận lại lý do dừng máy, sau đó thực hiện thống kê dựa trên dữ liệu này.
- Quản lý môi trường: Theo dõi và kiểm soát điều kiện môi trường sản xuất (nhiệt độ, áp suất, độ ẩm).
- Quản lý những cảnh báo bất thường: Theo dõi và cảnh báo chậm tiến độ sản xuất, cảnh báo sự cố máy móc và lỗi sản xuất, cảnh báo sự cố máy móc và lỗi sản xuất.
Module quản lý sản xuất là trái tim của phần mềm MES đối với mọi nhà máy. Module quản lý sản xuất này sẽ được kết nối chặt chẽ với Module quản lý kho và Module quản lý chất lượng để có thể cung cấp những chỉ số quan trọng, giúp việc vận hành và báo cáo được hiệu quả nhất. Ngay sau đây, chúng ta sẽ tìm hiểu về các tính năng nổi bật của Module quản lý kho.
Module quản lý kho
Các nhóm tính năng của Module quản lý kho được thiết kế để giúp một nhân viên kho thực hiện tốt nhất công việc của mình, quản lý “sức khỏe” của kho hàng hiệu quả và đặc biệt, giúp các vị trí quản lý cấp trung, cấp cao nắm rõ được thực trạng kho một cách nhanh và chính xác nhất, có cơ sở và lý lẽ để đưa ra các quyết định mang tính chiến lược.
Dưới đây là 7 nhóm tính năng được thiết kế cho Module quản lý kho của phần mềm quản lý sản xuất MES:
- Quản lý sản phẩm: Cho phép quản lý các thông tin cơ bản cho từng sản phẩm. Thiết lập giá trị tồn kho ở mức an toàn cho từng sản phẩm.
- Quản lý khu vực: Cho phép quản lý, phân bổ vị trí lưu trữ cụ thể cho mỗi loại sản phẩm hoặc nguyên vật liệu dựa trên tiêu chí như loại hàng, số lô, ngày sản xuất, và kích thước.
- Quản lý nhập kho: Cho phép quản lý, tạo lập kế hoạch nhập kho, phân bổ nguồn lực khi có yêu cầu mua hàng. Hỗ trợ tra soát, kiểm đếm thực tế khi nhận hàng từ nhà cung cấp.
- Quản lý xuất kho: Phiếu xuất kho theo lệnh sản xuất, phiếu xuất kho thành phẩm để giao hàng.
- Thông số kho: Tự động tính toán các thông số về kho để phục vụ việc: lập kế hoạch sản xuất và định giá tồn kho.
- Dashboard: Trực quan hoá các dữ liệu, nhằm để theo dõi các chỉ số.
Module quản lý chất lượng
Một trong những nhóm tính năng quan trọng của phần mềm quản lý sản xuất là quản lý chất lượng sản phẩm.
Dưới đây là 5 tính năng được thiết kế cho Module quản lý chất lượng:
- Kiểm tra chất lượng: Ghi lại kết quả kiểm tra và xác định liệu sản phẩm đạt tiêu chuẩn hay không thông qua hệ thống Kiểm tra chất lượng đầu vào (IQC) – Kiểm tra trong quá trình sản xuất (PQC) – Kiểm tra chất lượng đầu ra (OQC), kiểm tra quy trình sản xuất tổng thể.
- Đảm bảo chất lượng: Thiết lập các checklist, quy trình kiểm tra cho mỗi nhóm nguyên vật liệu khác nhau như thiết lập thời gian kiểm tra, thiết lập các hạng mục kiểm tra, quản lý tài liệu quy trình sản xuất.
- Phân loại và quản lý lỗi: Phân loại các lỗi hoặc sự cố theo mức độ nghiêm trọng. Ghi lại thông tin chi tiết về các lỗi để phân tích và giải quyết.
- Quản lý cảnh báo và thông báo: Cảnh báo khi có sự cố chất lượng hoặc khi sản phẩm không đạt tiêu chuẩn, Gửi thông báo cho các bên liên quan.
- Báo cáo và phân tích chất lượng: Tạo báo cáo về tình hình chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ.Phân tích dữ liệu chất lượng để đưa ra quyết định quản lý.
Trên đây là 3 Module quản lý tạo nên một phần mềm quản lý sản xuất MES mà bất kỳ một doanh nghiệp sản xuất nào cũng sẽ cần để điều hành nhà máy của mình được hiệu quả.
6 phần mềm quản lý sản xuất miễn phí
Odoo Manufacturing
Odoo là một nền tảng ERP mã nguồn mở với các module quản lý sản xuất mạnh mẽ. Phiên bản Community của Odoo là miễn phí và cung cấp nhiều tính năng hữu ích. Module Sản xuất của Odoo có các tính năng như:
- Lập kế hoạch sản xuất
- Theo dõi đơn hàng
- Quản lý kho bãi
- Quản lý chất lượng.
ERPNext
ERPNext là một giải pháp ERP mã nguồn mở và miễn phí, bao gồm module quản lý sản xuất. Tính năng chính của Module này bao gồm:
- Quản lý quy trình sản xuất
- Theo dõi đơn hàng
- Quản lý kho
- Quản lý bảo trì thiết bị.
Openbravo
Openbravo là một phần mềm ERP mã nguồn mở, cung cấp các giải pháp quản lý sản xuất, đặc biệt là cho các doanh nghiệp bán lẻ. Tính năng của Module quản lý sản xuất bao gồm:
- Lập kế hoạch sản xuất
- Quản lý quy trình
- Theo dõi kho bãi.
Dolibarr
Dolibarr là một phần mềm ERP và CRM mã nguồn mở, cung cấp module quản lý sản xuất cơ bản. Tính năng chính của Module này bao gồm:
- Quản lý đơn hàng
- Quản lý kho
- Lập kế hoạch sản xuất.
OpenMRP
OpenMRP là một phần mềm quản lý sản xuất mã nguồn mở, tập trung vào việc quản lý nguyên vật liệu và lập kế hoạch sản xuất. Tính năng chính bao gồm:
- Quản lý nguyên vật liệu
- Lập kế hoạch sản xuất
- Theo dõi tiến độ.
Kiwi
Kiwi là một phần mềm MES mã nguồn mở, cung cấp các công cụ để quản lý và tối ưu hóa quy trình sản xuất. Tính năng chính của nó bao gồm:
- Quản lý sản xuất
- Theo dõi tiến độ
- Báo cáo sản xuất.
Trên đây là 6 gợi ý phần mềm quản lý sản xuất miễn phí mà doanh nghiệp của bạn có thể tham khảo để sử dụng. Có một điểm lưu ý đó là cả 6 phần mềm này đều được thiết kế sẵn với những tính năng cụ thể, theo một tiêu chuẩn chung. Và để phần mềm phù hợp với quy trình thực tế của doanh nghiệp, bạn cần tuỳ chỉnh nó. Điều này sẽ yêu cầu doanh nghiệp có đội ngũ IT vững mạnh, có kinh nghiệm triển khai phần mềm quản lý. Hoặc bạn sẽ cần thuê một bên thứ 3 thực hiện điều đó, và nó sẽ tốn chi phí.
Ngoài lựa chọn sử dụng những phần mềm quản lý được thiết kế sẵn, phải tùy chỉnh rất khó khăn, bạn có thể cân nhắc phương án thiết kế một phần mềm riêng cho doanh nghiệp mình, sở hữu toàn bộ phần mềm và chỉ tốn chi phí một phần duy nhất. DEHA Vietnam là đơn vị có kinh nghiệp trong lĩnh vực phát triển phần mềm quản lý sản xuất MES và phần mềm hoạch định nguồn lực tổng thể ERP cho doanh nghiệp sản xuất có quy mô từ 100 – 200 nhân sự. Liên hệ ngay với chúng tôi để nhận tư vấn từ chuyên gia chuyển đổi số nhé!
Có nên dùng phần mềm quản lý sản xuất bằng Excel miễn phí?
Trên thực tế, việc sử dụng Excel để thực hiện quản lý sản xuất là điều đã được thực hiện khá phổ biến đối với những doanh nghiệp nhỏ, các dự án sản xuất nhỏ. Và nó rất phù hợp trong những trường hợp như vậy! Vừa đáp ứng được nhu cầu quản lý đơn giản, vừa miễn phí, dễ dàng tiếp cận và sử dụng. (Có thể bạn sẽ quan tâm đến nội dung Hướng dẫn sử dụng Excel để quản lý sản xuất).
Tuy nhiên, khi nhu cầu quản lý phức tạp hơn, yêu cầu sự chặt chẽ, chi tiết, chính xác và theo thời gian thực, thì Excel khó lòng đáp ứng được. Đối với những doanh nghiệp sản xuất quy mô từ 100 nhân sự trở lên, với cường độ sản xuất từ trung bình đến cao, thì phần mềm Excel không phải là lựa chọn phù hợp. Dưới đây là một vài phân tích sâu hơn để bạn cảm thấy thuyết phục hơn:
- Thiếu tính năng tự động hóa: Excel không cung cấp các tính năng tự động hóa phức tạp như các hệ thống MES hoặc ERP, dẫn đến nhiều công việc phải làm thủ công.
- Không có tính năng theo dõi thời gian thực: Excel không hỗ trợ theo dõi tiến độ sản xuất trong thời gian thực, điều này có thể làm giảm khả năng phản ứng nhanh với các vấn đề xảy ra.
- Khả năng mở rộng hạn chế: Khi doanh nghiệp phát triển, việc quản lý dữ liệu lớn và phức tạp bằng Excel có thể trở nên khó khăn và không hiệu quả.
- Nguy cơ lỗi dữ liệu: Excel dễ bị lỗi do sai sót nhập liệu hoặc lỗi công thức, điều này có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng trong quản lý sản xuất.
- Bảo mật: Excel không cung cấp các tính năng bảo mật mạnh mẽ như các hệ thống quản lý sản xuất chuyên nghiệp, do đó dữ liệu có thể dễ bị truy cập trái phép.
Với những tính năng được thiết kế riêng cho phần mềm quản lý sản xuất MES, thì đây chắc chắn là một lựa chọn hoàn hảo cho những doanh nghiệp sản xuất để tiến tới xây dựng nhà máy thông minh, chuyển đối số toàn diện.
